W sobotę 24 września w Domu Kultury „Gama” w Bieruniu odbyła się gala wieńcząca XIV Ogólnopolski i zarazem IV Międzynarodowy Festiwal Filmów Amatorskich „Bieruń 2022” im. Leona Wojtali. Impreza wróciła na mapę kulturalną regionu po pięcioletniej przerwie spowodowanej m.in. pandemią.
Do wejście na finałową galę prowadził – jak na festiwal filmowy przystało – czerwony dywan. Oprócz twórców przeszli po nim goście: posłowie Michał Gramatyka i Bożena Borys-Szopa (odczytała list od ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego), samorządowcy miejscy, powiatowi i wojewódzcy, przedstawiciele górnictwa, osobowości świata kultury.
Kilka zdań o historii festiwalu. Pierwsza edycja imprezy odbyła się w Bieruniu bez oficjalnej nazwy w 1993 roku. Zorganizowano ją z inicjatywy działającego przy kopalni „Piast” Zespołu Realizatorów Video. Już wtedy na czele wspomnianej grupy stał obecny dyrektor artystyczny imprezy Wojciech Wikarek. Swoje filmy zgłosił wtedy również m.in. Leon Wojtala, nestor kina niezależnego, członek Amatorskiego Klubu Filmowego „iks” w Mikołowie. Niestety, pan Leon z powodu śmierci nie doczekał projekcji swoich filmów, które dostarczył osobiście. Festiwal otrzymał imię L. Wojtali. Impreza odbywała się co dwa lata i średnio wpływało na nią ok. 70 filmów. Do tej pory nadesłano ich około tysiąc, a do festiwalu zakwalifikowano ok. 450 z nich.
W organizację tegorocznego festiwalu zaangażowało się Stowarzyszenie Solidarności Pamięci Strajkujących Górników KWK „Piast”. Filmowcy z Polski, Niemiec, Francji, Węgier, Izraela i Wenezueli przysłali rekordową liczbę dzieł – 108 (49 filmów fabularnych, 36 dokumentalnych i 17 animowanych). Do konkursu zakwalifikowano 20.
Festiwal odbył się w trzech blokach projekcyjnych. Filmy oceniało jury w składzie: Krzysztof Majchrzak – przewodniczący, wybitny aktor (m.in. „Konopielka”, „Aria dla atlety”, „Historia kina w Popielawach”, „Siekierezada”), Bogdan Wasztyl – reporter, publicysta, scenarzysta i reżyser, Laszlo Polgar – montażysta programów muzycznych, dokumentalnych i telewizyjnych oraz Jerzy Łuczak – dziennikarz, były sekretarz programowy TVP Katowice.
Oto laureaci festiwalu: Grand Prix – nagrodę marszałka województwa śląskiego (5000 zł) zdobył film „Papierosy”, którego twórcą jest Maja Markowska. Film opowiada o wzajemnych relacjach łączących chorego dziadka i opiekującej się nim wnuczką. Oboje palą papierosy i grają w karty. Niestety, pani Maja nie mogła przybyć na uroczystą galę i nagrodę odebrał kolega.
Trzy równorzędne nagrody w wysokości 2000 zł zdobyli: Jarosław Piskozub i Mikołaj Bielawski (nieobecni na gali) za film „Pomiędzy brzegami” (nagroda Stowarzyszenia Solidarność Pamięci Strajkujących Górników Kopalni Węgla Kamiennego Kopalni Piast), Jakub Ciosiński za film „Ten obrazek jest bardzo ładny” (nagroda starosty powiatu bieruńsko-lędzińskiego) i Stanisław Buczkowski za film „3 minuty” (nagroda burmistrza miasta Bierunia). Nagrodę w kategorii Młodzi Zdolni przyznano Jakubowi Wierzbickiemu za film „Cisza”. Wyróżniony został też film „Cigarette” Rocha Stolarczyka.
W części artystycznej, niejako przerywnikiem między poszczególnymi etapami ogłoszenia laureatów był recital skrzypaczki Rozalii Bryły. W repertuarze była m.in. muzyka filmowa (kompozycja Ennio Morricone z filmu „Misja”). Na zakończenie imprezy wystąpił akustycznie lider zespołu Cree Sebastian Riedel. Poza autorskimi kompozycjami z solowej płyty artysty, w krótkim recitalu mogliśmy usłyszeć też m.in. utwory ojca Sebastiana – Ryszarda Riedla, nieżyjącego wokalisty zespołu Dżem („Wehikuł czasu”, „Sen o Victorii”).
Festiwalową galę poprowadził dyrektor Teatru Korez Mirosław Neinert. Festiwal współorganizowali: miasto Bieruń, powiat bieruńsko-lędziński, PGG SA, KWK Piast-Ziemowit, Federacja Niezależnych Twórców Filmowych w Polsce, Ars Cameralis Silesiae Superioris.
Patronat honorowy: Krystian Grzesica – burmistrz Bierunia, Bernard Bednorz – starosta bieruńsko-lędziński, Jakub Chełstowski – marszałek woj. śląskiego.
Ambasador festiwalu: Nadwiślańska Agencja Turystyczna, dyrektor honorowy festiwalu – Aleksander Wierzba, dyrektor artystyczny – Wojciech Wikarek, koordynator i producent – Mariusz Śliwiński, administrator – Magdalena Kutynia, współpraca – Bieruński Ośrodek Kultury.
Lech Gawin
