Zapakowane produkty spożywcze mają wyznaczona datę do spożycia, czyli maksymalny okres, w którym produkt należy zjeść lub wypić. Po jego przekroczeniu nie nadaje się już do użytkowania. Nawet mimo dobrego wyglądu produkt może być już niejadalny po przekroczeniu tej daty.
Na czym polegają badania przechowalnicze?
Badania przechowalnicze mają za zadanie określić, jak długo można artykuł spożywczy bezpiecznie przechowywać oraz w jakich warunkach.
Badania polegają na oznaczeniu mikrobiologicznym, w tym przede wszystkim: bakterii, drożdży czy pleśni. W związku z tym producent zwykle dostarcza świeży produkt do badań. Przekazując go, posiada już ustalony wcześniej z doradcami analitycznymi zakres planowanych badań. Lista badanych bakterii może pochodzić z rozporządzeń Unii Europejskiej, ale można go również poszerzać. Producent podaje w jakich warunkach jak długo żywność może być przechowywana oraz jaka temperatura jest optymalna dla tego procesu. W związku z tym produkt przechowywany jest w tym czasie, a następnie poddawany odpowiednim badaniom. Jeśli analiza nie wykazuje wzrostu bakterii, można go bezpiecznie spożywać. Badanie należy przeprowadzić w 5 próbach z każdego asortymentu, co pozwala uzyskać powtarzalność wyniku.
Dodatkowym krokiem, po zadowalających wynikach badania mikrobiologicznego, może być ocena organoleptyczna, która obejmuje sprawdzeniu wyglądu, zapachu, smaku oraz konsystencji produktu. Może zdarzyć się, że produkt jest bezpieczny do spożycia pod względem ilości bakterii, ale pojawiły się w nim zmiany, których konsumenci nie zaakceptują. Tak wykonane badania pozwalają umieścić wskazaną datę na opakowaniu produktu. Jest to znak bezpieczeństwa i wskazówka dla konsumenta, w jakim terminie powinien spożyć konkretny produkt, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji zdrowotnych.
Badania w praktyce
Producent żywności ponosi pełną odpowiedzialność za wprowadzone do sprzedaży produkty spożywcze. Testy wykonywane „na oko” nie są miarodajnym źródłem wiedzy. Co więcej, polskie prawo narzuca obowiązek umieszczenia informacji o dacie trwałości produktu na opakowaniu. W związku z tym badania są obowiązkiem każdego producenta. Produkt zostanie przebadany, aby określić liczbę Listerii monocytogenes znajdujących się w 1g. Kolejnym etapem badania jest ocena organoleptyczna. Po upływie maksymalnie 6 dni roboczych dostępne są wyniki badań, które pozwalają stwierdzić, czy analizowany produkt jest bezpieczny pod kątem obecności bakterii, a także czy pozytywnie przeszedł ocenę organoleptyczną. Pozwala to stwierdzić także w jaki sposób należy bezpiecznie przechowywać produkt, aby przedłużyć jego trwałość.
Konsumenci powinni przestrzegać dat umieszczonych na opakowaniu, ponieważ zostały one sprawdzone i określone przy pomocy badań przechowalniczych. Nieprzestrzeganie obowiązujący dat spożycia może prowadzić do zatrucia pokarmowego lub innych konsekwencji zdrowotnych. Badania przechowalnicze mają zatem na celu zapewnić konsumentowi jak najwyższy poziom bezpieczeństwa.
