Już w najbliższą sobotę 20 listopada w Katowicach błogosławionym zostanie ogłoszony ks. Jan Macha. Ten śląski kapłan został ścięty gilotyną przez Niemców za to, że pomagał rodzinom prześladowanym przez hitlerowców. Msza św. beatyfikacyjna pod przewodnictwem kardynała Marcello Semeraro z Watykanu rozpocznie się w katedrze Chrystusa Króla o godz. 10.00.
Przypominamy sylwetkę Sługi Bożego ks. Jana Machy. Przekazujemy też praktyczne informacje dla osób, które zechcą wziąć udział w mszy św. beatyfikacyjnej.
Sługa Boży ks. Jan Macha urodził się 18 stycznia 1914 r. w tradycyjnej śląskiej rodzinie Pawła Machy i Anny z domu Cofałka w Chorzowie Starym. Miał dwie siostry i brata. W rodzinie nazywano go zdrobniale Hanikiem.
Był harcerzem. W szkole brał udział w amatorskich przedstawieniach teatralnych. Uprawiał sport, m.in. w drużynie Azoty Chorzów trenował piłkę ręczną. Z tą drużyną kilkakrotnie sięgał po tytuł mistrza Śląska, a w latach 1932-1933 po tytuł wicemistrza Polski.
Działał również w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży. W 1934 r. wstąpił do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. 25 czerwca 1939 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Stanisława Adamskiego w kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach.
Po dwumiesięcznym zastępstwie w rodzinnej parafii objął 10 września 1939 r. stanowisko wikarego przy kościele parafialnym św. Józefa w Rudzie Śląskiej. Tam nawiązał kontakt z tajną organizacją konspiracyjną i rozwinął działalność charytatywną wśród rodzin polskich, których członkowie byli prześladowani i aresztowani przez Niemców.
Był pogodnym, skromnym, ale i bezkompromisowym kapłanem. 1 października 1939 r. w kościele św. Józefa w Rudzie Śląskiej mówił: „Różaniec do ręki! Zamiast bluźnić, narzekać na Pana Boga, że tak słono nas karze, weźmijcie różaniec do ręki, bo to broń potężna”.
5 września 1941 r. ks. Jan Macha został aresztowany przez gestapo na dworcu w Katowicach. Znaleziono przy nim listę osób, którym on i jego współpracownicy pomagali oraz inne dokumenty wskazujące, że zbierali pieniądze i przekazywali je potrzebującym. Lista była jednym z głównych dowodów w późniejszym śledztwie i procesie całej grupy.
17 lipca 1942 r. odbyła się przed sądem doraźnym w Katowicach krótka rozprawa, na której ks. Macha i współpracujący z nim kleryk Joachim Guertler skazani zostali na śmierć przez ścięcie gilotyną.
Kilka godzin przed śmiercią ks. Macha napisał list do swoich rodziców i rodzeństwa: „Umieram z czystym sumieniem. Żyłem krótko, ale uważam, że cel swój osiągnąłem. Nie rozpaczajcie! Wszystko będzie dobrze! Bez jednego drzewa las lasem zostanie (…) Zatem do widzenia! Zostańcie z Bogiem! Módlcie się za Waszego Hanika”.
Wiedział, że nie będzie mu dane być pochowanym. We wspomnianym liście prosił: „Pogrzebu mi nie użyczą, ale urządźcie mi na cmentarzu cichy zakątek, żeby od czasu do czasu ktoś o mnie wspomniał i zmówił za mnie Ojcze Nasz”.
Wyrok wykonano 3 grudnia 1942 w katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej. Ciała ks. Machy nigdy nie wydano rodzinie, najprawdopodobniej zostało spalone w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz.
Prośba ks. Machy o „cichy zakątek” po śmierci została spełniona, kiedy z inicjatywy kolegów rocznikowych w październiku 1951 r. powstał symboliczny grób ks. Jana na starym cmentarzu parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym.
Na szczeblu diecezjalnym proces beatyfikacyjny ks. Jana Machy rozpoczął się w 2013 r. i trwał do 5 września 2015 roku. Następnie dokumentacja została złożona w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. 16 marca 2016 akta sprawy zostały publicznie otwarte i rozpoczął się etap rzymski procesu beatyfikacyjnego. Postulatorem tego procesu był ks. Damian Bednarski, ówczesny rezydent parafii św. Bartłomieja w Bieruniu Starym.
Dekret potwierdzający męczeństwo Sługi Bożego ks. Jana Machy papież Franciszek zatwierdził 28 listopada 2019 r.
Przyszły błogosławiony ma zostać ustanowiony patronem m.in. Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach.
***
INFORMACJE PRAKTYCZNE – MSZA ŚWIĘTA BEATYFIKACYJNA KS. JANA MACHY – 20.11.2021, GODZ. 10.00 KATEDRA CHRYSTUSA KRÓLA W KATOWICACH
Katedra będzie dostępna dla wiernych od godz. 8.00.
– W katedrze będzie wyznaczona specjalna strefa dla zaproszonych gości oraz inne miejsca zarówno siedzące, jak i stojące dla chcących wziąć udział w uroczystości. Zachęcamy do wcześniejszego przybywania i zajmowania dostępnych miejsc – mówi ks. Tomasz Wojtal, rzecznik archidiecezji katowickiej.
Ustawione mają być także telebimy umożliwiające uczestnictwo w wydarzeniu osobom, które nie zmieszczą się w katedrze. – Pierwszy ustawiony będzie w krypcie katedry. Tam również będzie można zajmować miejsca od godz. 8.00. Drugi telebim będzie przygotowany na skwerze przed katedrą – mówi ks. Wojtal.
Na godz. 9.00 zaplanowano czuwanie modlitewne przed beatyfikacją przygotowane m.in. przez Teatr Cordis z Jastrzębia-Zdroju.
Organizatorzy przypominają, że wszystkich uczestników liturgii obowiązują podstawowe zasady sanitarne: dezynfekcja rąk (przy wejściu do katedry), zasłanianie ust i nosa maseczką.
– Z punktu widzenia praktycznego i logistycznego na beatyfikację warto przybywać przede wszystkim komunikacją miejską. Do katedry można bardzo wygodnie dojechać tramwajami lub autobusami. To oszczędzi stresu przy poszukiwaniu miejsc parkingowych, których może zabraknąć – radzi ksiądz rzecznik.
Osoby, które zdecydują się na przyjazd samochodami, będą mogły skorzystać z parkingów w rejonie Placu Sejmu Śląskiego oraz centrum handlowego „Belg”. Nie będzie natomiast możliwości zaparkowania pojazdów w pobliżu katedry tzn. na ulicach: Wita Stwosza, Plebiscytowej, Powstańców, Domina i Czempiela. – Rozwiązaniem mogą być także parkingi przy tzw. centrach przesiadkowych w dzielnicach Brynów, Załęże i Zawodzie z możliwością dojazdu do katedry dostępną komunikacją miejską – dodaje ks. Wojtal.
(JJ)
