Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przypomina, że zgodnie z treścią programu „Czyste Powietrze”, NFOŚiGW i (lub) dany wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej mają prawo dokonać kontroli dofinansowanych przedsięwzięć. Mogą tego dokonać (samodzielnie lub przez podmioty zewnętrzne) od momentu złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w tzw. pięcioletnim okresie trwałości, liczonym od daty zakończenia inwestycji.
NFOŚiGW podkreśla, że weryfikacji podlega całe przedsięwzięcie dofinansowane z programu, czyli w równym stopniu dotyczy to inwestycji w kotły gazowe, kotły na pellet (biomasę drzewną), czy pompy ciepła. Jak informuje Serwis Rzeczypospolitej Polskiej (gov.pl), kontrole prowadzone w miejscu inwestycji, tj. w domach beneficjentów programu „Czyste Powietrze”, mają na celu weryfikację, czy inwestycja zrealizowana jest zgodnie z umową o dofinansowanie, w tym – czy dofinansowane urządzenia są zainstalowane w budynku i czy spełniają wymogi programu. Natomiast kontrole jakości urządzeń, które obecnie zapowiada Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, są nakierowane na nieuczciwych importerów, dostawców i monterów pomp ciepła – i to oni, oferując urządzenia niespełniające określonych warunków, powinni obawiać się tych ewentualnych kontroli, a nie beneficjenci programu „Czyste Powietrze”.
Fundusz apeluje, aby korzystając z programu „Czyste Powietrze”, zweryfikować wykonawców, którzy realizują termomodernizację domu i wymianę kopciucha. Przestrzega też przed nieuczciwymi firmami i ich akwizytorami, którzy oferują produkty niskiej jakości „za darmo”. Przypomina, że podpisując umowę, robimy to na własne ryzyko. Dlatego trzeba wcześniej dopilnować, aby urządzenie wybrane w ramach prefinansowania w „Czystym Powietrzu” (wpłata dotacji na konto wykonawcy) było dostosowane do potrzeb technicznych budynku, a wartość inwestycji i kwota, jaka wpłynie na konto wykonawcy, były ze zleceniodawcą wcześniej uzgodnione. Należy też sprawdzić czy cena urządzenia nie jest zawyżona.
NFOŚiGW pracuje nad zamknięciem listy zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM) m.in. w zakresie pomp ciepła. To da możliwość udzielania dofinansowania wyłącznie do urządzeń wpisanych w to zestawienie, czyli takich, które w rzeczywistości spełniają parametry techniczne opisane na karcie produktu i etykiecie energetycznej. I w tym zakresie NFOŚiGW będzie prowadził dodatkowe kontrole, polegające na weryfikacji jakości pomp ciepła, ale ta weryfikacja dotyczyć będzie producentów tych urządzeń a nie beneficjentów programu.
Zmiana zasad funkcjonowania listy ZUM planowana jest na początku 2024 roku.
(pp)
