W przypadający 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Tychach uczczono bohaterów walki toczonej o niepodległa Polskę ze zbrodniczą, komunistyczną władzą zainstalowaną w naszym kraju przez Związek Radziecki.
Na ścianie domu przy pl. Baczyńskiego w Tychach znajduje się tablica poświęcona Żołnierzom Wyklętym, czyli partyzantom zbrojnego podziemia niepodległościowego w Polsce, którzy po zakończeniu II wojny światowej z bronią w ręku walczyli z komunistyczną władzą narzuconą przez Sowietów. Byli za to torturowani i mordowani. Komuniści robili wszystko, aby Polacy o nich zapomnieli. Bezskutecznie.
W 2010 roku inicjatywę ustawodawczą w zakresie ustanowienia w III Rzeczpospolitej święta Żołnierzy Wyklętych podjął prezydent RP Lech Kaczyński. Idea ta była kontynuowana po jego śmierci. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony przez Sejm w 2011 roku (za kadencji prezydenta RP Bronisława Komorowskiego). Przypada 1 marca. Data nie jest przypadkowa. Właśnie 1 marca 1951 roku w więzieniu mokotowskim w Warszawie, po pokazowym procesie, strzałem w tył głowy zostali zamordowani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Byli ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami walki Polaków z nową, tym razem sowiecką okupacją. Ciała zamordowanych komuniści zakopali w nieznanym miejscu. Ostatnim Żołnierzem Wyklętym zamordowanym przez komunistów był Józef Franczak „Lalek”. Zginął w 1963 roku.
W lutym 2014 roku z inspiracji kibiców GKS Tychy w ścianę budynku przy pl. Baczyńskiego w Tychach wmurowano tablicę poświęconą Żołnierzom Wyklętym. Zapisano na niej słowa piosenki Andrzeja Kołakowskiego pt. „Przysięga”: „Bo przysięgaliśmy na orła i na krzyż,/ na dwa kolory, te najświętsze w Polsce barwy,/ na czystą biel i na gorącą czerwień krwi,/ na wolność żywym i na wieczną chwałę zmarłych”.
W Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych na pl. Baczyńskiego przed tablicą gromadzą się delegacje, by złożyć tu kwiaty i zapalić znicze. Tak też było wczoraj (1 marca 2023 roku).
Bohaterów walki zbrojnej z komunizmem uczcili kibice GKS Tychy, przedstawiciele Klubu Gazety Polskiej w Tychach, Prawa i Sprawiedliwości, był też delegat Konfederacji.
Po złożeniu kwiatów Janusz Jabłoński, wiceprzewodniczący KGP w Tychach, zaprosił na film pt. „Lawina” o akcji specjalnej Urzędu Bezpieczeństwa, w wyniku której zamordowani zostali Żołnierze Wyklęci z oddziału Henryka Flamego – „Bartka” działającego na Podbeskidziu. Będzie to pokaz autorski z udziałem twórcy filmu Jędrzeja Lipskiego. Film wyświetlony zostanie 13 marca o godz. 17.00 w Pasażu Kultury Andromeda (przy pl. Baczyńskiego).
(pp)
