Dzisiaj (26 lutego) w tyskiej Mediatece, dzięki inicjatywie Klubu Gazety Polskiej w Tychach i radnej PiS Aleksandry Wysockiej-Siembigi, odbyło się otwarcie wystawy poświęconej Żołnierzom Wyklętym słynnej 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki. Ekspozycja składa się z 21 paneli. Będzie czynna do 12 marca.
Jak poinformowała nas Anna Syrek, przewodnicząca Klubu Gazety Polskiej w Tychach, wystawa została wypożyczona z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Przedstawia sylwetki i losy Żołnierzy Wyklętych, którzy z bronią w ręku walczyli o niepodległość Polski najpierw z okupantem niemieckim, a potem sowieckim.
Podczas otwarcia ekspozycji w Mediatece nawiązywano do zbrodniczej napaści Rosji na Ukrainę i toczącej się tam obecnie wojny. Przewodnicząca Syrek powiedziała, że żołnierze 5. Wileńskiej Brygady AK to byli ludzie, którzy dobrze wiedzieli, jak mało znaczy sowieckie słowo honoru. Radna Aleksandra Wysocka-Siembiga podkreślała, że Żołnierze Niezłomni wybrali walkę, a nie życie na kolanach. Postać Zdzisława Badochy ps. „Żelazny” – jednego z żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK (pochodzącego z Dąbrowy Górniczej) przybliżył Ryszard Mozgol, naczelnik OBEN IPN w Katowicach. Natomiast dr Andrzej Drogoń, dyrektor Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach, powiedział, że Ukraińcy walczą dzisiaj o to samo za co krew przelewali Żołnierze Wyklęci – bronią swoich rodzin, swoich domów, swojej ojczyzny. Janusz Jabłoński z KGP Tychy zaapelował do osób, które mogą służyć transportem ukraińskim uchodźcom, aby podawały swoje numery telefonów.
Jak czytamy na stronie Instytutu Pamięci Narodowej, wystawa jest pierwszą od ponad 10 lat próbą zaprezentowania tragicznej, ale i bohaterskiej zarazem historii 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Przedstawiono na niej w zarysie zarówno dzieje 5. Wileńskiej Brygady AK na Wileńszczyźnie w 1944 roku i na Białostocczyźnie w 1945 roku, jak i działania oddziałów legendarnego mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” już na Pomorzu w latach 1945–1946. Zaprezentowane zostały także poszczególne sylwetki dowódców (samego „Łupaszki” oraz jego podkomendnych, w tym sanitariuszek i łączniczek). Osobne miejsce na wystawie poświęcono działalności komunistycznego aparatu bezpieczeństwa oraz próbom upamiętnienia poległych, a przez dziesięciolecia zapomnianych lub oczernianych, Żołnierzy Wyklętych 5. Wileńskiej Brygady AK. Pierwsza oficjalna prezentacja wystawy miała miejsce 5 lipca 2012 roku w Lubichowie, podczas zakończenia X Rajdu Pieszego Szlakiem Żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK mjr. „Łupaszki”.
Autorkami wystawy są Izabela Brzezińska, historyk z pionu edukacyjno-naukowego gdańskiego Oddziału IPN oraz Marzena Kruk, naczelnik archiwum gdańskiego Oddziału IPN.
(icz)
