Na pszczyńskim rynku stanęła replika bramy powitalnej z 1922 r., przez którą do miasta wkroczyło Wojsko Polskie. Była to wielka manifestacja patriotyczna, symbolizująca powrót Śląska do macierzy. W niedzielę 16 czerwca br. odtworzone zostaną m.in. tamte wydarzenia, w ramach widowiska historycznego „100-lecie Powstań Śląskich”.
Uroczystości związane z obchodami 100-lecia wybuchu Powstań Śląskich rozpoczną się od polowej mszy św. przed Muzeum Zamkowym. Liturgię celebrować będzie arcybiskup Wiktor Skworc, metropolita katowicki. Po zakończeniu nabożeństwa uczestnicy przemaszerują na pszczyński rynek.
Od godz. 12.00 w Parku Zamkowym rozpocznie się piknik rodzinny. Będzie można oglądać sprzęt, którym dysponują służby mundurowe. Swój udział zapowiedzieli m.in. przedstawiciele wojska, policji oraz straży pożarnej. Jedną z atrakcji ma być czołg z zakładów Bumar z Gliwic, pojazd opancerzony Rosomak oraz inne wozy bojowe i samochody zadaniowe.
O godz. 15.00 na rynku rozpocznie się widowisko historyczne przygotowane przez Grupę Rekonstrukcji Historycznych i Kurkowe Bractwo Strzeleckie z Pszczyny z gościnnym udziałem grup rekonstrukcyjnych z naszego regionu. Kolaż historyczny odnosić się będzie do wszystkich powstań śląskich, a także plebiscytu. Jedna ze scen przypomni okres przyłączenia Śląska do macierzy w 1922 r.
Program uroczystości, 16 czerwca 2019 r.:
11.00-12.30 – Park Zamkowy: Festiwal i Konkurs Latawców w barwach narodowych i śląskich,
12.00-19.00 – Park Zamkowy: prezentacje wojskowe, służb mundurowych oraz sprzętu militarnego,
13.00 – tarasy Muzeum Zamkowego: uroczysta msza polowa,
14.00 – Park Zamkowy: wkopanie okolicznościowego dębu z okazji 100-lecia wybuchu Powstań Śląskich,
14.20 – rynek: oficjalne rozpoczęcie uroczystości i parada służb mundurowych,
15.30-18.00 -rynek: widowisko historyczne „100-lecie Powstań Śląskich”.
Wydarzenie objęte zostało Narodowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz patronatami honorowymi Ministerstwa Obrony Narodowej i Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach.
Przypomnijmy pokrótce jak odbyła się pamiętna uroczystość z 29 czerwca 1922 r. na pszczyńskim rynku. Źródłem jest artykuł dr. Jerzego Polaka pt. „Pszczyna 1922. Powrót Pszczyny do Polski”, opublikowany przez starostwo pszczyńskie w 2012 r.
Do oprawy uroczystości przywiązywano dużą wagę. Nie mogła ustępować niemieckim manifestacjom i defiladom z czasów wizyt w Pszczynie cesarza Wilhelma II. Co ciekawe, nawet zamek księcia pszczyńskiego przystrojono biało-czerwonymi flagami.
Wśród najważniejszych gości uroczystości byli: generał broni Stanisław Szeptycki, wojewoda śląski Józef Rymer, poseł Wojciech Korfanty i delegat biskupi ks. infułat Jan Kapica, tyski proboszcz.
Delegację polską witano już na moście granicznym nad Wisłą w Goczałkowicach-Zdroju, gdzie przemawiał starosta pszczyński Franciszek Lerch. Sformułowano pochód, który dotarł do Pszczyny. Poza Wojskiem Polskim, maszerowali powstańcy śląscy, delegacje z Śląska Cieszyńskiego i Małopolski, przedstawiciele miejscowych organizacji społeczno-religijnych i zawodowych oraz mieszkańcy. Na rynku zgromadziło się kilka tysięcy osób. Generała Szeptyckiego podjął przy bramie powitalnej chlebem i solą burmistrz Figna. Kiedy Wojsko Polskie przekraczało bramę, grały orkiestry dęte i biły kościelne dzwony.
Po mszy św. polowej na rynku, przemówienie – w imieniu powstańców – z trybuny honorowej wygłosił ppor. Stanisław Krzyżowski, były komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na powiat pszczyński. Ówczesne gazety donosiły, że jednym z najbardziej wzruszających momentów uroczystości było przekazanie przez S. Krzyżowskiego gen. Szeptyckiemu karabinu ozdobionego zielenią i kwiatami. Oficjalne uroczystości zakończyły się defiladą wojskową.
Najważniejsi goście byli podejmowani przez Związek Byłych Powstańców Śląskich w restauracji Białasa w Domu Ludowym, a pozostałe delegacje, żołnierze i powstańcy goszczeni byli w innych, okolicznych restauracjach i domach prywatnych. Do późnego wieczoru w ogrodzie Domu Ludowego odbywała się zabawa, do której przygrywały orkiestry. Po obiedzie najważniejsi goście zwiedzili m.in. pałac księcia pszczyńskiego.
(J)
