Rozpoczęły się obchody upamiętniające 100-lecie powstań śląskich

Rozpoczęły się obchody upamiętniające 100-lecie powstań śląskich. Wczoraj (18 marca) specjalną konferencją zainaugurowano obchody upamiętniające 100-lecie wybuchu trzech powstań śląskich w 1919 r., 1920 r. i 1921 r. Konferencja odbyła się w Muzeum Śląskim w Katowicach. Zaprezentowano na niej m.in. specjalną stronę internetową, film, logo 100-lecia powstań śląskich. Obchody te powinny mieć szczególne znaczenie dla Tychów, bowiem w 1919 r., poprzez toczące się tu walki, Tychy weszły w spektakularny sposób na karty wielkiej historii Polski.

Podczas pierwszego w tym roku posiedzenia Sejmiku Województwa Śląskiego przyjęto uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Stulecia Wybuchu I Powstania Śląskiego. Jeszcze wcześniej, bo w lipcu 2018 r., stosowną uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Powstań Śląskich przyjął Sejm.

Jak informuje Urząd Marszałkowski, charakterystykę poszczególnych powstań śląskich wraz ze wskazaniem historycznych przesłanek przedstawił na poniedziałkowej konferencji prof. Zygmunt Woźniczka z Zakładu Teorii i Historii Kultury Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. „Czym były powstania śląskie i dlaczego tu się zebraliśmy? Ocena nie może być prosta i jednowymiarowa. Z pewnością nie wolno zapominać o wielkim polskim, narodowym odrodzeniu na Śląsku, do czego doszło w drugiej połowie XIX wieku. Ale też mieszkający tutaj ludzie ciągle traktowani byli jak ludzie drugiej kategorii, mieli zamkniętą drogę do rozwoju społecznego i zawodowego, właściwie tylko Niemcy zajmowali wszystkie wyższe stanowiska. Nie sposób nie wspomnieć też o znaczącej roli Kościoła katolickiego, który był ostoją polskości. Do tego wszystkiego dołączyła powojenna bieda i powszechne niezadowolenie” – stwierdził prof. Woźniczka

– Dla mnie to ogromny zaszczyt – powiedział wojewoda Jarosław Wieczorek. – Inaugurujemy czteroletni proces upamiętniania powstań śląskich i powrotu części Górnego Śląska do Polski. To zasługa ówczesnych, tutejszych mieszkańców. Tysiące ludzi walczyło, oddawało życie. Dzięki nim mamy dzisiaj tak prężnie rozwijający się region. Dziękuję marszałkowski województwa, że wspólnie podejmujemy tę inicjatywę, pozwalającą przypominać prawdę o tych powstaniach i ich ofiarach.

– Śląsk jest wielki i dysponuje potężnym potencjałem – stwierdził Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego. – My tu jesteśmy razem, pokazujemy tym samym, że potrafimy mówić jednym głosem. Bez podziałów. Naszą ideą jest pokazanie, że trud powstańców nie poszedł na marne. Przy okazji zachęcam samorządowców i wszystkich innych do czynnego udziału w upamiętnianiu bohaterskich czynów powstańców. Powołałem w tym celu specjalny referat i obiecuje, że nie zabraknie na to pieniędzy. To historyczny moment, mamy szansę odczarować wreszcie powstania śląskie jestem przekonany że zaczynamy pisać nową piękną historię.

– Dziękuję przede wszystkim za to, że tak wojewoda, jak i marszałek pokazali razem, że jak najbardziej można te dwie administracje: rządową i samorządową połączyć w jednym celu – mówił wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski. – Dzięki temu mamy okazję świętować powstania śląskie – pozwalające na powrót Śląska do macierzy.

Obchody dotyczące powstań śląskich otrzymały patronat narodowy Prezydenta RP Andrzeja Dudy, który przyznał organizatorom okolicznościowy dyplom. Treść widniejącą na dyplomie uczestnikom konferencji odczytał podsekretarz stanu Wojciech Kolarski.

Jednym z istotniejszych wydarzeń poniedziałkowej konferencji było podpisanie listu intencyjnego przez przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Ars Cameralis, Jana Andrzeja Pawła Kaczmarka, członka Amerykańskiej i Europejskiej Akademii Filmowej, laureata Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel”, nominowanego do Złotych Globów i nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej. W liście tym mowa o organizacji 31 sierpnia na Stadionie Śląskim wydarzenia multimedialnego, częścią którego ma być utwór muzyczny poświęcony powstaniom śląskim.

– To bezsprzecznie wielki zaszczyt i ogromna radość móc razem upamiętniać sto lat powrotu Śląska do ojczyzny – powiedział Jan AP Kaczmarek. – To dobrze, że doceniana jest siła muzyki w takich momentach. Ideą naszego porozumienia jest stworzenie dzieła symfonicznego, które będzie celebrować z jednej strony powstania śląskie, jak i stuletnią obecności Śląska w Polsce.

Na konferencji zaprezentowano logo obchodów upamiętniających trzy powstania śląskie. Autorem graficznej koncepcji jest Wojciech Skrzypiec. Dominantą logo jest czarne skrzydło, symbol Pomnika Powstańców Śląskich. Ten najbardziej rozpoznawalny znak powstań wykonano w Gliwicach, a odsłonięto 1 września 1967 r. O szczegółach dotyczących wydarzeń związanych z obchodami stulecia opowiedzieli Alina Kucharzewska, rzecznik wojewody śląskiego i Adam Skowron, dyrektor Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej UMWS.

Śląski Urząd Wojewódzki zaprasza na nocne zwiedzanie – z 16 na 17 sierpnia, czyli dokładnie w rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego. Jedną z atrakcji ma być wystawa żołnierzyków. Z kolei Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” podczas tegorocznej edycji Regionalnego Przeglądu Pieśni „Śląskie Śpiewanie”(i w latach następnych też) dokłada specjalną kategorię: utwory z czasów powstań. Na tym nie koniec. Filharmonia Śląska i Muzeum Śląskie organizują wyjątkowy koncert symfonii Michała Góreckiego. Do tego niezliczone atrakcje dla młodszych pokoleń. I tak np. Ars Cameralis przygotowuje mobilną wystawę historyczną, a już 19 czerwca w Katowicach odbędzie się historyczna gra miejska. Wszystkie atrakcje przygotowane z okazji obchodów wybuchu powstań śląskich można znaleźć na specjalnie w tym celu stworzonej stronie internetowej.

Poniedziałkowa uroczysta inauguracj była, zorganizowana wspólnie przez Urząd Wojewódzki w Katowicach oraz Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego w Katowicach.

Duchowieństwo reprezentował na konferencji metropolita katowicki ks. arcybiskup Wiktor Skworc. Zaproszenie dotarło również do szefa związkowej „Solidarności” Piotra Dudy. Przedstawicielem polskiego parlamentu była wicemarszałek Sejmu Barbara Dolniak. Obecni byli też przedstawiciele samorządów i uczelni wyższych. Za prowadzenie konferencji odpowiadał znany publicysta Jan Pospieszalski.

(pp)

•