Użyrafienie pomnika. Do wierzchołka pomnika Walki i Pracy stojącego w Parku Miejskim (zwanego „Żyrafą”), przymocowano olbrzymi żółty łeb, niżej przywiązano żółte, zwisające walce mające kojarzyć się chyba z żyrafim ogonem. Tak oto za sprawą interwencji Izy Rutkowskiej – artystki i animatorki, od wczoraj (24.08) prezentuje się pomnik w Parku Miejskim. Dzieło można oglądać do końca sierpnia. To owoc realizacji projektu „Tychy-przeszłość-dziś. Sztuka dla lepszego życia” – realizowanego przez Muzeum Miejskie. Pierwsze komentarze tyszan są raczej złośliwe.
Pomnik Walki i Pracy powstał według projektu Augustyna Dyrdy. Oficjalnie mówi się, że w ten sposób uczczono 30-lecie Polski Ludowej. Sam pomnik był tylko elementem swoistego placu defilad, na którym miały odbywać się (i odbywały się) pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku wiece poparcia dla komunistycznych władz. Jednym z głównych elementów placu była kamienna trybuna dla dostojników partyjnych i podwyższenie dla pocztów sztandarowych szkół i zakładów pracy. Do dzisiaj dotrwał tylko pomnik i plac.
Sam pomnik ze względu na swoisty kształt zaczęto złośliwie nazywać Żyrafą. Po 1989 r, czyli po zmianie ustroju co jakiś czas wszczynana była dyskusja o likwidacji tego monumentu, jako przeżytku PRL-u. Udało mu się przeżyć, bo większości tyszan jeśli już z czymś się kojarzył to właśnie z Żyrafą. Boleli nad tym starzy działacze SdRP a później SLD. Gdy już pochody pierwszomajowe nie przemierzały ulic miasta, to pod tym pomnikiem 1 maja gromadzili się (i gromadzą) przedstawiciele lewicy i OPZZ. Z czasem było ich coraz to mniej. Pomnik jako jedyne miejsce gdzie odśpiewywano jeszcze publicznie Międzynarodówkę odżył po tym jak w 2000 r. w Tychach SLD zawarł sojusz z Unią Wolności i prezydent Andrzej Dziuba (wówczas UW) współrządził z wiceprezydentami pochodzącymi z SLD. Później na wiecach pierwszomajowych gromadziło się tu coraz mniej aktywistów.
Ostatnio przyszło ich ok. 10. Trzeba jednak przyznać, że robią to spontanicznie, kwiaty które składają pod pomnikiem kupują za własne pieniądze. To ludzie wiekowi. Widzą w tym pomniku jakiś autentyczny symbol idei.
Pierwsze komentarze dotyczące dzieła użyrafienia pomnika są praktyczne i złośliwe. Usłyszeliśmy, że ogon żyrafy wygląda zupełnie inaczej, a to co jej przyczepiono przypomina raczej krowie wymiona. Inni dopatrują się w „ogonie” zupełnie czegoś innego; pytają co Żyrafa robi i gdzie jest w takim razie straż miejska, dodając, że w przypadku psów obowiązek sprzątania odchodów spoczywa na właścicielach.
Użyrafienia pomnika dokonano w ramach projektu „Tychy – przeszłość – dziś. Sztuka dla lepszego życia” – realizowanego przez Muzeum Miejskie. To całoroczny cykl działań obejmujących dyskusje, spacery i realizacje artystyczne w przestrzeni miasta. Celem podejmowanych przez Muzeum Miejskie w Tychach działań jest, jak słyszymy, namysł nad współczesnym obliczem sztuki w przestrzeni publicznej, a także nad jej rolą dla mieszkańców miast.
Kuratorami projektu są Michał Kubieniec i Stanisław Ruksza. Działanie dofinansowane zostało ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Od 27 do 31 sierpnia będzie można spotkać się z Izą Rutkowską (autorką dzieła) pod Żyrafą i opowiedzieć swoją historię z pomnikiem w tle. Dyżury artystki pod pomnikiem zaplanowane są w następujących godzinach: 27 sierpnia od 12.00 do 16.00, 28 sierpnia od 10.00 do 13.00, 29 sierpnia od 16.00 do 19.00, 30 sierpnia od 10.00 do 13.00.
Finałem akcji będzie pożegnanie instalacji w ostatni dzień wakacji – 31 sierpnia. Wszystkie wydarzenia mają charakter otwarty i będą odbywać się w Parku Miejskim, w okolicy Żyrafy. Na warsztaty i spacery obowiązują zapisy – chęć udziału można zgłosić do Magdaleny Zielosko – Kowieskiej (tel. 32 327 18 20 – 21, w. 26; e-mail: m.kowieska@muzeum.tychy.pl).
Iza Rutkowska, jak czytamy, to artystka, animatorka i menadżerka kultury. Założycielka Fundacji Form i Kształtów oraz Szkoły Nauk Praktycznych, reżyserka filmu „Podwórko im. Wszystkich Mieszkańców”. Współpracuje z samorządami miast, licznymi organizacjami pozarządowymi, domami kultury oraz instytucjami sztuki w Polsce i za granicą. Realizowała projekty między innymi we współpracy z Zachętą Narodową Galerią Sztuki, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Galerią Narodową w Dżakarcie czy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Bolonii. Jej działania z pogranicza architektury, designu i performansu skupiają się na nadawaniu nowych form i kształtów przestrzeni publicznej.
