Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację Tychom: miasto może samodzielnie prowadzić dom pomocy społecznej w gminie Kobiór. Tym samym oficjalnie zakończył się spór prawny Tychów z Urzędem Wojewódzkim w Katowicach. Spór ten ma dzisiaj jedynie wartość poznawczą, bo Dom Pomocy Społecznej „Dobre Miejsce”, znajdujący się w dawnym tzw. pałacu biskupim w Kobiórze, jest obecnie obiektem prowadzonym przez związek międzygminny utworzony przez Tychy i Kobiór.
Jak poinformowała Ewa Grudniok, rzecznik prasowa Urzędu Miasta Tychy, w 2017 roku Tychy kupiły od Archidiecezji Katowickiej Kościoła Rzymskokatolickiego ponad 3-hektarową działkę wraz z dwoma budynkami w Kobiórze [jeden z tych budynków, ze względu na swą okazałość, potocznie nazywany jest pałacem biskupim, bo budowany był z przeznaczeniem na siedzibę metropolity katowickiego – przyp. ZB].
– Od początku miasto deklarowało, że przeznaczy kupioną nieruchomość na dom pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku – dodaje Ewa Grudniok. – Prace adaptacyjne, dostosowujące obiekt do planowanej działalności, zostały zakończone jesienią 2021 roku. W październiku 2021 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Pszczynie wydał zawiadomienie o dopuszczeniu budynków do użytkowania.
Zgody na prowadzenie domu pomocy społecznej przez miasto Tychy nie wydał jednak wojewoda śląski, który zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dwie uchwały Rady Miasta Tychy: o utworzeniu jednostki organizacyjnej Tyski Dom Pomocy Społecznej „Dobre Miejsce” w Kobiórze oraz uchwałę o nadaniu jej statutu. Wojewoda miał wątpliwości co do tego, czy gmina może realizować swoje zadania na terenie innej gminy.
– W związku z koniecznością długiego oczekiwania na rozstrzygnięcie sporu przez sądy administracyjne, w maju 2022 roku miasto Tychy oraz gmina Kobiór doprowadziły do powołania związku międzygminnego, któremu przekazano zadanie prowadzenia domu pomocy społecznej – przypomina rzecznik UM Tychy. – Po wybuchu wojny w Ukrainie w obiekcie w Kobiórze schronienie znaleźli jednak uchodźcy wojenni z Ukrainy, głównie kobiety z dziećmi.
W międzyczasie, jak słyszymy, w sierpniu 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, jako sąd pierwszej instancji rozpoznający skargi wojewody na uchwały Rady Miasta Tychy o utworzeniu DPS w Kobiórze, przyznał rację wojewodzie. W odpowiedzi miasto Tychy wniosło skargi kasacyjne od tych wyroków. Natomiast w październiku 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, rozpatrujący odwołanie miasta Tychy od decyzji odmawiającej wydania zezwolenia na prowadzenie DPS w Kobiórze, przyznał rację miastu.
– W oczekiwaniu na rozpoznanie skarg kasacyjnych, w drugiej połowie 2023 roku, związek międzygminny rozpoczął działania mające na celu rozpoczęcie działalności DPS – kontynuuje Ewa Grudniok. – W efekcie, 8 stycznia 2024 roku wojewoda śląski – Marek Wójcik wydał zezwolenie na prowadzenie w Kobiórze przy ul. Promnickiej 53 Międzygminnego Domu Pomocy Społecznej „Dobre Miejsce”.
Naczelny Sąd Administracyjny, jak słyszymy, zajął ostateczne stanowisko 29 lutego 2024 roku. Uchylił wyrok sądu pierwszej instancji oraz oddalił skargę wojewody na uchwałę Rady Miasta Tychy o utworzeniu DPS w Kobiórze.
– Sąd stwierdził, że wykonywanie przez gminę swoich zadań własnych, w tym w zakresie pomocy społecznej, na terenie innej gminy jest działaniem zgodnym z prawem – mówi adwokat Michał Rus, który reprezentował miasto Tychy w sporze z wojewodą. – Podkreślono, że w zakresie objętym sporem miasto Tychy działało w sferze zarządczej (dominium), a nie władczej (imperium). Zwrócono także uwagę na prymat zasady celowości nad zasadą terytorialności działania.
Obecnie trwają przygotowania do uruchomienia międzygminnej placówki w Kobiórze.
– Chcielibyśmy, by pod koniec marca wszystko było gotowe na otwarcie Domu Pomocy Społecznej przy ul. Promnickiej 53 w Kobiórze – mówi Maciej Gramatyka, pełniący funkcję prezydenta Tychów. – Czekamy na to od dawna, ale najbardziej czekają mieszkańcy naszego miasta, którzy w tym miejscu chcą przebywać pod troskliwą opieką wykwalifikowanej kadry.
DPS w Kobiórze oferować będzie usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające, edukacyjne oraz specjalistyczne dla 66 osób w podeszłym wieku.
ZB
